Szukaj na tym blogu

czwartek, 7 stycznia 2016

Czym zaraza nas kleszcz ?

BoreliozaBorelioza jest chorobą wywołaną przez krętki z rodzaju Borrelia burgdorferi, afzelii i garinii przenoszone przez kleszcze Ixodes. Charakteryzuje się zajęciem skóry, stawów, układu nerwowego i serca. W Europie przenosicielem choroby z Lyme jest Ixodes ricinus oraz Ixodes persulcatus.

Przenoszenie
Krętki mnożą się w jelicie cienkim kleszcza, przenikają do krwi, a następnie do gruczołów ślinowych. Człowiek ulega zakażeniu Borrelia burgdorferi podczas pokłucia przez kleszcza, ale także przez wtarcie znajdującego się na skórze kału kleszcza w zranione miejsce lub przez rozgniecenie kleszcza i wtarcie jego treści w zranioną skórę. Do zakażenia dochodzi w ciągu 36 – 48 godzin.

Objawy
Obraz kliniczny boreliozy jest bardzo zróżnicowany. Jest uzależniony od okresu choroby i zajęcia poszczególnych układów. Najczęściej choroba ma przebieg fazowy, wielonarządowy, zmiany dotyczą głównie skóry, systemu nerwowego, serca, narządu wzroku, a czasem innych narządów.
W pierwszym okresie choroby u niemal 70-80% zakażonych osób pojawia się rumień wędrujący (erythema migrans - EM), w środku którego widać przejaśnienie. Rumień ma kolor czerwony lub niebieskoczerwony, jest ocieplony ale niebolesny.
Rumień wędrujący u chorych nieleczonych może zaniknąć w ciągu 3 - 4 tygodni, u osób leczonych zanika w ciągu kilku dni, pozostawiając czasem przebarwienie lub odbarwienie skóry.

Zmianom skórnym czasem towarzyszą objawy grypopodobne takie jak: gorączka lub stany podgorączkowe, uczucie rozbicia, zmęczenie, bóle głowy, mięśni, stawów, powiększone węzły chłonne.

W drugim stadium choroby objawy pojawiają się po kilku tygodniach, najczęściej przed upływem 3 miesięcy. Przeważnie dotyczą one skóry, ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego oraz układu krążenia. Drugi okres choroby charakteryzuje się wystąpieniem stanów zapalnych stawów, zapaleniem mięśnia sercowego oraz wczesnej neuroboreliozy. Na skórze pojawia się wtórny mnogi rumień wędrujący, występujący niezależnie od miejsca ukłucia przez kleszcza. Obserwuje się również zmianę w postaci ziarniniaka chłonnego (chłoniak rzekomy) - jest to niebolesny, niebiesko-czerwony guzek lub blaszka, któremu towarzyszą złe samopoczucie, stany podgorączkowe, bóle kostno-stawowe, objawy neurologiczne. Miejscem jego występowania jest płatek ucha, małżowina uszna, brodawka sutkowa, moszna.

Do późnych objawów boreliozy zaliczamy:
zanikowe zapalenie skóry kończyn, występujące tylko u osób dorosłych. Charakteryzuje się ono czerwonymi lub niebiesko-czerwonymi zmianami na zewnętrznych powierzchniach kończyn. Zmianom towarzyszy ciastowaty obrzęk, z postępującym zanikiem skóry,
zapalenie stawów i zmiany neurologiczne utrzymujące się co najmniej przez 12 miesięcy.

Diagnoza
Do rozpoznania choroby niezbędne jest stwierdzenie charakterystycznych objawów oraz potwierdzenie badań laboratoryjnych. Wyjątek stanowi rumień wędrujący rozpoznawany wyłącznie na podstawie obrazu klinicznego.


Wirusowe kleszczowe zapalenie mózgu

Wirusowe kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego przenoszoną przez kleszcze Ixodes. Czynnikiem etiologicznym choroby jest wirus RNA należący do rodziny Flaviviridae. Okres wylęgania KZM wynosi od 4 do 28 dni, średnio 7 - 14 dni, w przypadku zakażenia pokarmowego jest krótszy i trwa 3 - 4 dni.

Przenoszenie
Zakażenie następuje w wyniku ukłucia przez zakażonego kleszcza, ale choroba może szerzyć się również drogą pokarmową przez picie surowego, niepasteryzowanego mleka (kozie, owcze, krowie) pochodzącego od zakażonych zwierząt. Rzadziej do infekcji dochodzi drogą wziewną np. przez wdychanie kurzu zanieczyszczonego kałem kleszczy.

Objawy

Choroba ma przebieg dwufazowy. W pierwszej fazie objawy przypominają infekcję grypową lub grypopodobną. Występuje wówczas: temperatura do 38 stopni; złe samopoczucie z narastającym osłabieniem; bóle głowy i karku; bóle mięśni kończyn, a także bóle gałek ocznych.
Faza ta trwa zwykle około 4-14 dni. U części chorych, kiedy wirus KZM dostanie się do mózgu następuje druga faza choroby – neurologiczna. Wówczas pojawia się: wysoka gorączka nawet do 40°C; silne bóle głowy; nudności, wymioty; objawy oponowe; bóle stawów i mięśni. W takim stanie osoba powinna być hospitalizowana.
W większości przypadków kleszczowe zapalenie mózgu przebiega łagodnie, jednak jest obarczone wystąpieniem powikłań. Wpływ na to ma wiek chorych oraz ciężkość przebiegu choroby.
Do najczęściej zaobserwowanych powikłań należy: niedowład; trwałe uszkodzenie słuchu; zaburzenia psychiczne.

Diagnoza
Istotną rolę odgrywa dobrze przeprowadzony wywiad epidemiologiczny, ze szczególnym uwzględnieniem pobytu na terenach endemicznych, pomimo, że pacjent niejednokrotnie nie pamięta faktu pokłucia przez kleszcza. W diagnostyce uwzględnia się badanie płynu mózgowo – rdzeniowego uzyskanego w wyniku nakłucia lędźwiowego. Na jego podstawie można stwierdzić zmiany typowe dla infekcji wirusowej. Powszechnie stosowanymi badaniami są analizy serologiczne, z wykorzystaniem metod immunoenzymatycznych. Najbardziej powszechną metodą pozwalającą na szybkie i efektywne wykrycie przeciwciał przeciwko KZM w płynie mózgowo – rdzeniowym jest test ELISA. Umożliwia on identyfikację przeciwciał w klasach IgM i IgG, których dynamika może świadczyć o występowaniu choroby. Najnowocześniejszą metodą diagnostyki jest identyfikacja materiału genetycznego wirusa przy wykorzystaniu technik molekularnych – polimeryzacji łańcuchowej PCR.


Tularemia

Tularemia jest odzwierzęcą chorobą zakaźną, wywołaną Gram – ujemną bakterią Francisella tularensis. Choroba występuje w wielu postaciach m.in. węzłowych, skórnych i narządowych. Okres wylęgania choroby trwa średnio 3 – 5 dni.

Przenoszenie
Tularemia jest przenoszona bezpośrednio i pośrednio przez wodę, pokarmy, powietrze, kleszcze i niektóre stawonogi. W Europie Centralnej nosicielem Francisella tularensis są kleszcze z rodzaju Dermacentor reticulatus i Ixodes ricinus. Rezerwuarem zarazka są małe gryzonie, myszy, szczury, wiewiórki, zające, króliki, lisy, zwierzęta domowe oraz stawonogi odżywiające się krwią. Człowiek zaraża się przez ukłucie zakażonych stawonogów np. kleszczy, poprzez kontakt bezpośredni (skóra, błony śluzowe), drogą pokarmową i wziewną. Tularemia nie przenosi się bezpośrednio z człowieka na człowieka. W miejscu wniknięcia pojawia się naciek lub rumień guzowaty. Bakterie dostają się do różnych narządów: wątroby, śledziony, płuc, opłucnej, nerek, węzłów chłonnych.

Objawy
Tularemia rozpoczyna się : wysoką gorączką, dreszczami, bólami głowy i mięśni, czasem na skórze pojawia się wysypka.
W zależności od miejsca wtargnięcia zarazka wyróżniamy kilka postaci klinicznych tularemii: skórno – węzłową, oczno – węzłową, migdałkowo – węzłową, węzłową, brzuszną i płucną. Najczęściej spotykana jest postać skórno – węzłowa. Pierwszym objawem choroby jest limfadenopatia (nieprawidłowość w obrębie węzłów chłonnych) zaczynająca się od węzłów chłonnych, która powoduje powstanie tworów, które mogą osiągać wielkość jaja kurzego.
W miejscu wtargnięcia Francisella tularensis przez skórę powstaje grudka, która przekształca się w ropiejący pęcherzyk. Ostatecznie dochodzi do bolesnego owrzodzenia. Postać oczna ma charakter zapalenia spojówek, z kolei w tularemii płuc dominują stany zapalne dróg oddechowych. W postaci brzusznej występuje ostry nieżyt żołądkowo – jelitowy z objawami duru brzusznego. U kobiet w ciąży tularemia może wywołać poronienia i przedwczesne porody, u dzieci częste są drgawki. Powikłaniem choroby może być ostra niewydolność nerek.

Diagnostyka
W diagnostyce tularemii istotną rolę odgrywa wywiad z pacjentem, wykonuje się posiew na podłożach mikrobiologicznych, test ELISA czy też metodę PCR. Występowanie różnych postaci klinicznych Francisella tularensis wiąże się z zastosowaniem diagnostyki różnicowej tej choroby z innymi.


Ludzka anaplazomza granulocytarna
Ludzka anaplazomza granulocytarna - ostra bakteryjna choroba gorączkowa, antropozoonoza wywołana przez zakażenie Anaplasma phagocytophium.

Przenoszenie
Decydującą rolę w przenoszeniu odgrywają kleszcze z rodzaju Amblyomma i Ixodes. Głównym rezerwuarem i właściwym gospodarzem są dzikie zwierzęta kopytne – sarny, jelenie i gryzonie. Zwierzęta kopytne mają duży wpływ na rozpowszechnienie, gdyż są głównymi naturalnymi żywicielami kleszczy z rodzaju Ixodes. Ptaki nie są rezerwuarem zakażenia, ale mogą odgrywać znaczącą rolę w rozprzestrzenianiu się, przenosząc na duże odległości zakażone kleszcze. Najwięcej zachorowań przypada na okres maj – lipciec, a najczęstszym wektorem zakażenia są nimfy, rzadziej dorosłe kleszcze. Do zakażenia człowieka dochodzi przez skórę, podczas żerowania kleszcza. 

Objawy
Ludzka anaplazmoza granulocytarna ma najczęściej łagodny i samoograniczający przebieg, czego przyczyną może być duży odsetek zakażeń bezobjawowych.
Objawy są niespecyficzne: gorączka, pocenie się, bóle głowy, brak apetytu, nudności, wymioty, osłabienie, bóle mięśniowe i stawowe,zmiany skórne, kaszel.

Diagnostyka

Diagnostyka oparta jest o badania laboratoryjne (stwierdza się obecność w leukocytach pacjentów wtrętów - moruli, podwyższenie stężenia białka C-reaktywnego i aktywności aminotransferaz) w połączeniu z wywiadami epidemiologicznymi. Istotną rolę w wywiadzie lekarskim odgrywa informacja o pokłuciu przez kleszcza.


Babeszjoza

Babeszjoza (piroplazmoza) jest chorobą odkleszczową rzadko wykrywaną wśród ludzi. Choroba należy do grupy zoonoz wywoływanych przez pierwotniaki Babesia. Znaczny procent osób chorych na babeszjozę zamieszkuje tereny o intensywnej hodowli krów. Czynnikami ryzyka są niedobór odporności, niewydolność lub brak śledziony. Zdarza się, że babeszjoza współistnieje z innymi chorobami odkleszczowymi.

Przenoszenie
Zakażenie następuje w wyniku ukłucia przez zakażonego kleszcza.

Objawy
Choroba często ma przebieg bezobjawowy ale może mieć również ciężki i wówczas stanowi zagrożenie dla życia. Objawy babeszjozy przypominają malarię. Do najczęstszych należą: wysoka gorączka, dreszcze, bóle głowy, bóle mięśniowe, nudności, wymioty.
Możliwość wystąpienia hemolizy, niewydolności nerek i obrzęku płuc.
W przypadku osób żyjących z HIV babeszjoza może mieć ciężki przebieg ze względu na znacznie osłabioną odporność.

Diagnoza
Na podstawie badań morfologicznych krwi, ogólnego moczu. Rozpoznanie opiera się o wykryciu pasożytów w kropli krwi barwionej metodą Giemsy.

Źródło: www.pzh.gov.pl/kleszcze
-----------------------------------------
Koinfekcje w boreliozie :

B. burgdorferi

Bartonelloza (choroba kociego pazura, gorączka okopowa)

Bartonella henselae .Bartonella quintana

Anaplazmoza granulocytarna.Anaplasma phagocytophilum dawniej Ehrlichia

Babeszjoza :Babesia divergens,Babesia microti

Tularemia :Francisella tularensis

Gorączka Q

Colorado gorączka

Coxiella burnetti

Riketsjoza:Rickettsia helvetica, Rickettsia conorii,364D riketsjoza (Rickettsia Phillipi) .

Mykoplazmoza :Mycoplasma pneumoniae

Chlamydioza : Chlamydia pneumoniae ,Chlamydia trachomatis

Jersinioza (m.in. reaktywne zapalenie stawów i rumień guzowaty),Yersinia enterocolitica

Parvovirus B19

Kampylobakterioza :Campylobacter jejuni
 
wirusy z rodziny Flaviviridae.

Ehrlichiosis 
wirus  Heartland 
Powassan 

Rickettsia parkeri riketsjoza

gorączka plamista Gór Skalistych (RMSF)

Tickborne nawracające gorączki (TBRF) , 

 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz